Even voorstellen: Tijn Wybenga

Tekst: Jasper van Vugt

Wie? Tijn Wybenga

Uit: Nederland

Hoeveel? Octet

De track: 'Aplauso'

Hoe zou je willen dat je muziek beschreven zou worden?

'Als je Brainteaser, het nieuwe album van AM.OK, zou beschrijven dan is het een combinatie van Miles Davis’ Bitches Brew en het werk van Frank Zappa en J Dilla. Ik hoop dat mensen niet proberen de muziek te begrijpen, maar open staan om het zonder vooroordelen te ervaren. Ik merk dat er zo met meer fantasie naar mijn muziek geluisterd wordt. In de kern wil je dat je iets losmaakt met je muziek. Wat daar uitkomt is voor iedereen anders.'

De plaat die ik nu veel luister is…

'Ik zit in een nostalgische periode en luister weer veel naar Bitches Brew en old school hiphop van A Tribe Called Quest, The Pharcyde en Slum Village. Ik ben laatst ook weer eens in "Le Sacre Du Printemps" van Stravinsky gedoken. Kortom, ik herontdek wat ik boeiend vond aan de muziek waar ik vroeger naar luisterde. Nu heb ik een andere manier van luisteren en ontdek nieuwe dingen. Ik probeer mezelf los te weken van de analytische manier van luisteren die je op het conservatorium leert.'

Welk genre of welk land zou je muzikaal wel eens willen verkennen (en waarom)?

'Dat is een lange lijst, met één prioriteit: ik wil klarinet leren spelen van iemand uit de Arabische muziekwereld, bijvoorbeeld de Syrische of Irakese traditie. Van Arabische muziek weet ik heel weinig. Ik zal het Arabische toonladdersysteem Maqam moeten leren, met kwarttonen, die wij in Europa niet goed kennen. Ik zal vanuit een totale andere muzikale gedachte muziek moeten gaan maken. Als pianist heb ik een schoolse theoretische achtergrond en manier van uitdrukken in muziek.'

Waar word je door geprikkeld?

'Ik voel dat muziek altijd een reactie is op wat er gaande is in de wereld. Er is veel protest en er is muziek die daaraan verbonden is. Jazz en hiphop ontstonden ook uit oppositie en protest. Als instrumentale maker wil ik dat het gevoel en de klanken in deze tijd en plaats liggen, zodat je als je er over dertig jaar naar luistert denkt ‘oh ja, dat was tijdens de lockdown’. Ook word ik geprikkeld door mensen die expressief gekleed gaan. Het gevoel dat mensen er mogen zijn en hun eigen verhaal vertellen vind ik inspirerend.'

Wat vind je de grootse uitdaging binnen het muzikantenbestaan?

'Dat je als muzikant alles moet kunnen is zowel het allerleukst als het aller uitdagendst. Je bent componist, muzikant, muzikaal leider, boeker van concerten, netwerker, manager, PR-medewerker, onderhandelaar, fondsenwerver en contractenopsteller. Zo leer je hoe de muziekwereld in elkaar steekt, maar maakt het ook lastiger om te concentreren op waar het eigenlijk om draait: muziek maken.'

Welke onhebbelijkheid van jezelf zou je beter willen accepteren, en waarom?

'Ik kan goed stress verbergen. Dat gebeurt vooral als ik leiding geef over een groep muzikanten en niet weet waar het heen moet. Ik moet leren om dat eerder aan te geven en accepteren dat ik het dan even niet weet, want dat maakt alles makkelijker. Bovendien geef je een ander dan de kans om je te helpen. Als componist heb ik sterke overtuigingen. Tegelijkertijd ben ik afhankelijk van de muzikanten. Voor Brainteaser heb ik alle muzikanten in de band een improvisatiespel laten spelen dat ik heb bedacht. De uitkomsten heb ik opgeknipt, gesampled en daarmee de nummers opgebouwd.'

Met welke artiest, dood of levend, zou je eens willen samenwerken en waarom?

'Aphex Twin. Ik werk veel met elektronica en daarin zit zoveel potentie en valt nog veel te ontdekken. Aphex Twin is een pionier. Hij werkt erg mathematisch, met algoritmes en cijfers, terwijl de muziek heel natuurlijk en organisch klinkt. Ik probeer juist vanuit intuïtie te werken. Die twee werelden samen kunnen een klank landschap creëren die we nog niet kennen.'