AM:PM playlist - De Beroepen
Omdat de 2022 editie van Music Meeting Festival voor een groot deel in het teken staat van Cubaanse muziek en cultuur, is Music Meeting All Ears een exclusieve co-productie aangegaan met digitaal Cubaans muziektijdschrift AM:PM. Deze playlist is één van de resultaten van deze samenwerking.
Beroepen in 20 Cubaanse nummers
Dit is niet zomaar een playlist. Dit is een eerbetoon van de Cubaanse muziek aan alle beroepen en vaklieden ter wereld. Op 1 mei gaan miljoenen mensen in de hele wereld de straat op om te vieren dat ze maatschappelijke en arbeidsrechten hebben verworven. De viering van de Dag van de Arbeid wordt begeleid door een soundtrack waaraan wij een extra tintje willen geven in de vorm van Cubaanse liederen die over mensen uit de arbeidersklasse gaan. Plug je koptelefoon dus maar in en dans op het ritme van de straat.
1. El Manisero - Componist: Moisés Simons; Uitvoerenden: Arsenio Rodríguez y su Conjunto
De beroemdste Cubaanse straatkreet aller tijden werd gecomponeerd op een plek in San Leopoldo. Hij heeft alle ontwikkelingen van de Cubaanse muziek overleefd en wordt nog steeds uitentreuren gecoverd, net zoals de pindaverkopers nog steeds in alle steden van Cuba te vinden zijn.
2. Canción del Viejo Obrero - Grupo de Experimentación Sonora
Dit lied uit 1971 viert de emancipatie van het proletariaat door onderwijs. Door het prachtige arrangement en het optimisme van de tekst zouden we haast vergeten dat dit ook de jaren waren waarin de opgelegde beperkingen van de parametración de Cubaanse arbeiders troffen.
3. Blues del Boxeador - Carlos Varela
Wie deze blues van Carlos Varela hoort, wordt gegrepen door de melancholie van een bokser wiens gloriedagen in het verleden liggen. Blues del Boxeador laat het verdriet horen van iemand die gewend was aan medailles en foto’s in de krant, maar nu naar huis terugkeert en vervolgens vergeten wordt.
4. El Cuentapropista - Paulo FG y su Élite
Deze lekkere timba gaat over een kleine ondernemer die pizza’s bakt, snoep maakt, en werkt als metaalbewerker of als smid. Petje af voor de componist van dit nummer, die je laat dansen terwijl je staat mee te zingen over zaken, kwaliteit, controle, verkoop, producten en kansen!
5. Tito el Taxista - Juan Formell y Los Van
Los Van Van kwam met het verhaal van El Buena Gente, over een taxichauffeur in de jaren ’80. In de tijd dat hij de route bepaalde, was taxichauffeur Tito overdreven behulpzaam en betaalde daarvoor de prijs. Het is een klassieke songo, vermengd met slap & pop-bas en het nummer klinkt vandaag de dag nog steeds fris.
6. El Viandero - Irakere
Er is niks mis mee om je te verliezen in deze verrukkelijke straatkreten. De elegante tumba'o op de achtergrond en de onovertroffen kopersectie in dit nummer laten horen wat Irakere met salsa kan doen. Uiteindelijk is deze band een van de geestelijke moeders van de timba.
7. El Dulcero – Componist: Ernesto Lecuona; Uitvoerende: Bola de Nieve
De onmiddellijk herkenbare stem van Bola de Nieve brengt dit nummer tot leven. Als Ignacio Jacinto Villa Fernández (zijn echte naam), met een piano op de achtergrond, zingt: ‘Ik breng je zoete meringues / die als kleine kusjes zijn / zoeter dan de liefde’, dan wil je al die lokale zoetigheden ook zelf proeven.
8. El Cocinero - Giraldo Piloto y Klímax
Dit nummer gebruikt de figuur van de kok als een metafoor voor de ‘daddy’ in een relatie. Het nummer maakt de nodige misverstanden duidelijk door allerlei slimme wendingen: ‘Gooi het maar in de koekenpan, gooi het maar in de kookpot, zodat het allemaal verbrandt… De koekenpan, dat zijn mijn armen de kookpot dat is mijn huid…’
9. El Barrendero - Orquesta Original de Manzanillo
Cándido Fabré schreef dit lied over een van de belangrijkste en minst gewaardeerde arbeiders: degene die ‘vroeg in de ochtend opstaat’ en ‘niet bang is om zijn handen vies te maken’. Dankzij de straatveger kunnen wij vies zijn van straatvuil en ons Fabré herinneren door dit heerlijke nummer.
10. Afilador - X Alfonso
Hip-hop wordt gecombineerd met guaguancó in deze zesde track van het album Revoluxion (Egrem, 2007). X Alfonso vraagt ons om niet op te houden. En om lief te hebben. Tussen de beats door horen we het karakteristieke geluid van een scharensliep die door de buurten rijdt en zijn diensten aanbiedt om messen, scharen, scheermessen en andere snij-instrumenten te slijpen.
11. El Maletero - Enrique Jorrín
Deze lekkere samba/chachachá begint met de ritmische stoomfluitklanken van oude locomotieven. Het nummer is opgedragen aan de kruiers die je vroeger op treinstations zag. Met het zeer moderne blazersarrangement (voor die tijd, althans) en de onmiskenbare fluit van Richard Egües kun je de koffers als het ware over het perron zien dansen.
12. El Enfermero - Orquesta Aragón
El Enfermero is weer een rijke chachachá, waarin Rafael Lay en Néstor Milí een verpleegkundige precieze instructies geven om ‘la muchacha del 15’ (het meisje van 15) een injectie te geven. Het nummer bevat – zoals dat wel vaker ging in de Cubaanse populaire muziek van die tijd – de nodige dubbelzinnigheid in de tekst: ‘Zuster, wees voorzichtig, want ze is nog nooit eerder geprikt.’
13. Canción de la Maestra y el Herrero - Pedro Luis Ferrer
Dit nummer bidet een poëtische spiegeling tussen twee beroepen: de leraar die de kinderen voor de toekomst vormt en de smid die de voorwerpen uit ons dagelijks leven vormt. Met het onverwachte einde van het verhaal en de schitterende harmonieën mocht dit nummer niet ontbreken op deze playlist.
14. Carnicero - Ramón David
We missen Trova. We komen aan bij La Casa de la Bombilla Verde, en we luisteren naar Ramón David. De avonturen van Mirta en Andrés, ‘de actieve en dappere slager’, zijn gewoon een excuus voor deze singer-songwriter om de pittoreske inventiviteit en creoolse humor te gebruiken die zo karakteristiek voor hem zijn.
15. El Panquelero - Abelardo Barroso y la Orquesta Sensación
Deze hit uit de jaren ’50 is een van de meest wijd verspreide Cubaanse straatkreten aller tijden. Omdat straatkreten zo alomtegenwoordig waren in het dagelijks leven van de eerste helft van de 20ste eeuw, werden ze uiteindelijk bestempeld als een muzikaal genre.
16. El Billetero del 33 - Bienvenido Granda y La Sonora Matancera
Bienvenido Granda, bijgenaamd El Bigote que Canta (de zingende snor), een van de vele zangers die verbonden was aan La Sonora Matancera, vertelt het verhaal van een ongelukkige lotenverkoper die er maar niet in slaagt om zijn loten te verkopen. Scènes uit het verleden laten zien hoe gokken en onzedelijkheid nieuwe beroepen hebben opgeleverd.
17. Pare Cochero – Componist: Marcelino Guerra, Miguel A. Banguela; Uitvoerenden: Típica ‘73
Als je bent opgegroeid in Cuba, of als je van Cubaanse muziek houdt, kunnen de eindeloze versies van deze klassieker van Marcelino Guerra, met tekst van Miguel A. Banguela, je amper ontgaan zijn. Deze versie, gezongen door Tito Allen, is een eerbetoon aan alle charanga’s en koetsiers van paardenkoetsjes.
18. Yerberito Moderno – Componist: Néstor Mili; Uitvoerende: Celia Cruz
Dit is een van de nummers waarmee Celia Cruz beroemd is geworden. De figuur van de yerbero(kruidendokter) speelt een grote rol in de Cubaanse muziek, en komt voort uit het volksgeloof van de Cubanen en hun vertrouwen in traditionele geneeskunst. Er is geen kwaad dat honderd jaar blijft bestaan en er is geen kruid dat het niet kan genezen.
19. El Peletero - Orquesta Sublime
‘Ze moeten goedkoop zijn, maar ze moeten me ook goed zitten, want dan kan ik er de chachachá mee dansen.’ In de beschrijving van haar schoenen laat La Sublime zien dat de chachachá het genre was dat de meeste eer betoonde aan beroepen. Korte nummers, met vergelijkbare arrangementen en een hoofdrol voor de fluit, hielden de dansers op de dansvloer tot de zolen van hun schoenen helemaal versleten waren.
20. El Carretero – Componist: Guillermo Portabales; Uitvoerende: Eliades Ochoa
Zoals Guillermo Portabales een van de helden van de guajira is, is Eliades Ochoa de perfecte zanger voor dit lied. Als hij zingt: ‘Ik ben een boer en ik rij met een kar / Ik heb een heerlijk leven op het platteland / want het platteland is de allermooiste / hof van Eden ter wereld,’ wordt meteen duidelijk dat er geen artiest is die trotser is op zijn afkomst dan Eliades.
Een versie van deze playlist werd oorspronkelijk gepubliceerd in Magazine AM:PM
